Wel of geen mondkapje in de winkel voor personeel in de winkel? In de ene winkel loopt het personeel met medische mondkapjes en in de andere winkel draagt het personeel er helemaal geen. Het bovenstaande geldt overigens ook voor de horeca.
Het is en blijft een lastige keuze om te maken als retailer. Je wil de customer experience zo goed mogelijk houden. Tegelijkertijd heb je de verantwoordelijkheid tegenover klanten en personeel om de veiligheid zo veel mogelijk te garanderen. Daarnaast wil je als retailer natuurlijk niet dat je noodgedwongen een aantal weken dicht moet vanwege besmettingen onder het personeel. Dit is niet alleen dramatisch voor je omzet maar ook voor je naam.
Laat ik vooropstellen dat ik voor het gebruik van mondkapjes door winkelpersoneel ben. Om die reden heb ik voor de retailers (en horeca) die nog twijfelen, een overzicht gemaakt van de soorten maskers. Dit om een goed beeld te geven van de verschillende opties en hun voor- en nadelen.
Sinds wanneer dragen we mondkapjes in verband met Corona?
Op 1 juni heeft de overheid vanwege de corona crisis het dragen van een mondkapje verplicht gesteld in het openbaar vervoer. Daarna volgde op 30 juli de aankondiging van burgemeester Femke Halsema dat er in de drukke winkelstraten in Amsterdam verplicht een mondkapje gedragen moest worden. Je kon door handhavers gewaarschuwd worden of zelfs een boete krijgen als je je niet aan de draagplicht hield. Er werd alleen niet (of niet heel) actief op gehandhaafd dus veel mensen hielden zich hier niet aan.
Tijdens de persconferentie van 29 september kwam onze minister-president met het dringende advies om een mondkapje te dragen in openbare ruimtes. Het gold voor iedereen vanaf 13 jaar of ouder een mondkapje te dragen in supermarkten, horeca, gemeentehuizen, musea en natuurlijk de winkels. Het is dus niet verplicht, maar de overheid wil wel dat iedereen zich hieraan houdt. Gezien het oplopend aantal besmettingen zal op 13 oktober waarschijnlijk een aanscherping van het beleid worden aangekondigd.
Wat zijn de opties?
Grofweg zijn er vier verschillende opties waar je als retailer voor kan kiezen: FFP-Maskers, medische gezichtsmaskers, niet-medische gezichtsmaskers, zogenoemde ‘gastvrije mondkapjes’. Er kan bij deze maskers worden gekeken naar veiligheid, communicatie, prijs en representativiteit.
Wat zijn de voordelen en nadelen van verschillende soorten mondkapjes?
FFP-maskers
FFP staat voor Filtering Facepiece Particles. Deze maskers filteren de buitenlucht en beschermen de drager tegen stofdeeltjes en virussen. Afhankelijk van de het specifieke type en keurmerk kan een FFP-masker een filtervermogen hebben tot wel 99%. Dat is qua veiligheid natuurlijk super. Personeelsleden die een dergelijk mondkapje dragen zijn dan, bij juist gebruik, goed beschermd tegen besmetting. Daarnaast zijn er ook andere mensen in de dragers omgeving
Het nadeel is dat veel van zulke maskers er uitzien of ze gedragen worden in een UFO, op de bouwplaats of in een chemische fabriek. Niet gek ook want ze zijn niet gemaakt om er mooi of representatief uit te zien. Op internet kwam ik prijzen tegen tussen de €3 en €15 euro per stuk. Dat is niet gering voor een masker dat in principe maar voor eenmalig gebruik is. Of het makkelijk communiceren met een dergelijk masker is, durf ik niets te zeggen, want ik heb er nog nooit één op gehad.
Medische gezichtsmaskers
We kennen allemaal de lichtblauwe maskers van de tandarts en het ziekenhuis. Deze maskers, met het juiste keurmerk, filteren de uitgeademde lucht en de hele kleine druppels die ontstaan bij praten, niezen en hoesten. De mensen in de omgeving van de drager worden beschermd, niet zozeer de drager zelf. Belangrijk is het dus dat iedereen een mondkapje draagt, anders lopen mensen alsnog het risico om besmet te worden.
Zijn ze representatief voor in een winkel? Nee, de eerste keer dat ik personeel met een medisch mondkapje zag lopen moest ik echt even slikken. Het ziet er niet uit. De vraag is alleen wat er nu belangrijker is, veiligheid of representatie? Gedurende deze crisis denk ik dat dit een retorische vraag is. Het communiceren gaat vrij gemakkelijk. De stof is relatief dun, dus je hoeft niet te schreeuwen om je verstaanbaar te maken.
Bij IKEA in Amsterdam delen ze nu zelfs maskers uit aan klanten. Dat vind ik dus geniaal. Zo zorgen ze ervoor dat nagenoeg iedereen in de winkel met een mondkapje loopt.
Niet-medische gezichtsmaskers
De niet-medische oftewel de huis-tuin-en-keuken mondkapjes. Sinds 1 juni zijn ze verplicht in het openbaar vervoer en ze bestaan er in alle geuren en kleuren. Daarom is er alleen moeilijk iets eenduidigs te zeggen over de functie en veiligheid.
Bij niet-medische mondkapjes is de precieze werking qua veiligheid onbekend, dit is niet goed wetenschappelijk onderzocht en er is geen keurmerk. Je hebt ze met één, twee of drie lagen, met of zonder filter etcetera. Het is in ieder geval belangrijk dat ze, net als medische mondkapjes, goed aansluiten op neus en mond voor een goede werking. Daarnaast moeten ze regelmatig worden gewassen en er moet secuur mee worden omgegaan om functioneel te zijn.
Bij IKEA viel het mij op dat klanten een medisch masker kregen maar voor personeel was het toegestaan een eigen masker te dragen. Iedereen heeft dan wel geel-blauwe bedrijfskleding aan maar een mondkapje met panterprint of bloemenmotief. Super dat al het personeel een mondkapje draagt, maar dat kan beter en mooier. Ook het comfort van niet-medische mondkapjes varieert sterk. Sommige varianten zijn erg comfortabel, andere trekken je oren naar voren en andere zijn zo dik dat je onverstaanbaar bent. Ook de prijzen variëren sterk naargelang het soort materiaal, bedrukking, coating en filter.
Deze mondkapjes kunnen dus functioneel EN representatief zijn mits er een éénduidig beleid in een winkel wordt gehanteerd. Daarnaast zal je als retailer goed moeten uittesten welke geschikt zijn aangezien de kwaliteit zo veel verschilt.
Gastvrije mondkapjes
In mei vermelden verschillende kranten in Nederland en België de introductie van speciale mondkapjes voor de horeca. ‘Service with a smile’ werd mogelijk door de introductie van doorzichtige plastic mouth shields. Anders dan bij andere vormen van mondkapjes blijft de gezichtsuitdrukking van de werknemer zichtbaar.
Geheel begrijpelijk dat veel ondernemers deze mondkapjes een goede optie vinden. De customer experience is in de horeca en retail heel erg belangrijk en de communicatie met het personeel zorgt hier in grote mate voor. Niks is zo belangrijk in de zaak als personeel met een positieve uitstraling naar de klant toe. Dan wil je als ondernemer liever niet dat personeel zijn gezicht bedekt. De gastvrije mondkapjes zijn dus vergeleken met de andere maskers het meest representatief.
Over de veiligheid zijn de meningen wel verdeeld. In het openbaar vervoer zijn ze niet toegestaan en in een artikel in het Belgische Nieuwsblad worden ze ronduit afgeraden. Ze zouden onvoldoende beschermen aangezien ze niet goed aansluiten rond de mond en neus. Via de Koninklijke Horeca Nederland (KHN) worden ze echter gepromoot als ‘hygiënisch en gastvrij’ alternatief voor normaal mondkapje. Je kan je alleen dus afvragen wat een gastvrij mondkapje bijdraagt ten opzichte van helemaal geen mondkapjes. Een gevoel van veiligheid is daardoor eigenlijk schijnveiligheid en vergroot alleen maar het risico op besmetting.
Wat is de conclusie?
Welke optie je ook kiest voor je personeel in de winkel, zorg voor een eenduidig beleid. Maak een mondkapje een onderdeel van de bedrijfsmatige corona-maatregelen. Een mondkapje als onderdeel van de bedrijfskleding is dan een verstandige optie. Kies voor een mate van veiligheid die past bij de mate van contact die je hebt met een klant. De ene optie biedt meer veiligheid, de andere biedt mogelijkheden voor cross selling in de winkel. Zorg daarnaast voor duidelijke instructies voor het personeel hoe ze mondkapjes moeten dragen. Onjuist gebruik zorgt juist voor extra risico.
